lundi 9 mars 2020

Abitid ak angajman: èske w te deside fè sa w ap fè a vre?

Achiv: 19 janvye 2020

Nou fèt lib, Bondye te kreye nou lib e nou lib pou n deside mennen vi nou vle a. Men trè souvan, nou fè anpil bagay san n pa t deside fè l. Nou pa t janm reflechi pou n wè bon ak move kote aksyon n ap fè yo, kote n prale yo, zanmi n chwazi yo, metye n ap fè yo.

Ou leve nan yon fanmi kretyen, ou wè tout moun pral Legliz, ou ale tou. Ou wè moun ap met pantalon, jip, achte, jwe, ou fè yo tou. Se aksyon sa yo, konpòtman sa yo, pawòl ou tande w ap repete yo ki detèmine abitid lakay ou. Men èske w renmen yo vre? Èske se sa w vle tout bon vre? Èske w pa anvi chanje zòn, zanmi, metye, kay, telefòn, brèf, èske w pa anvi dekouvri kilès ou ye vre e kisa w ka fè tout bon?

Abitid ou genyen yo se aksyon w leve w jwenn y ap fè ki enfliyanse w, sa yo tèlman di w fè ki vin obligatwa pou ou. Se sa ki fè yo di w moral, bon moun, poze, danje. Ou oblije leve, benyen, bwose bouch ou, fè travay nan kay, fè manje, monte machin oswa moto pou w al yon kote, ale lekòl. Ti ameriken an pa gen menm abitid ak ou paske moun nan kominote w la pa aji menm jan ak moun nan kominote l la.

Angajman w se sa w deside fè pou kont ou oswa aksepte fè pou w kolabore, travay e pran plezi w. Angajman w soti nan gou w, vizyon w, kwayans ou, valè w. Ou reflechi avan w deside, moun pa ka fòse w aji, egzanp fè w marye ak yon patnè ou pa renmen oswa w poko vle.

Alò, èske sa w ap fè yo, nan sa w ye koulye a, metye w ap aprann nan, Legliz ou ye a, kote w ap travay la, se sa w vle tout bon vre? Si se sa, kontinye fè l. Sinon, deside fè yon lòt bagay k ap fè kè w kontan. Chanje objektif ou, chanje atitid ou, chanje aksyon w yo pou w ka jwenn lòt rezilta.

Pa gen moun k ap vin chanje sa w pa deside chanje. Men si toutfwa w renmen kote w ye a, pa bay moun responsab rezilta w jwenn, ni pa mande yon lòt moun chanje kote l ye paske chak moun lib pou yo fè sa yo vle tout bon vre.

JDE
ATELIER 2020

samedi 7 mars 2020

Lajan ak entèlijans : kisa w genyen ?



Nan youn nan chapit liv m ap ekri alèkile, m pale de entèlijans ki se kaotchou sou chemen siksè. M ap eseye devlope l sou yon lòt ang nan atik sa a pou ede w fè diferans ant lajan ak entèijans nan lide pou w konnen kòman pou w envesti e fè siksè ak entèlijans. 

Pa gen dout nan sa, gen anpil moun ki gen lajan, petèt ou menm, men pa gen anpil ki entèlijan. M swete w pa fè pati de yo, paske se entèlijans ki fè lajan. 

Annou pran egzanp Jozèf ki gen 25 mil goud, li di tèt li li pral envesti l nan yon depo bwason gazez. Ide a bon paske depo gazez ka bay kòb men èske Jozèf fè etid mache a pou l konnen si biznismann ki fè depo yo reyisi e kisa ki lakoz echèk yo. 

Èske Jozèf oblije fè yon depo gazez pou l fè siksè? Non. Poukisa?

     1.      Depo gazez se yon biznis, li pa ide Jozèf.
     2.      Gen plizyè lòt moun ki propriyetè depo gazez
     3.      Gen moun ki reyisi e lòt ki echwe ladan
     4.      Fè depo gazez pa sèl mwayen pou fè lajan
     5.      Konsomatè bwason yo gentan gen kliyan

Jozèf dwe reflechi sou chak pwen sa yo avan li deside envesti kòb li a. Sinon, lè l reyalize li echwe, men sa ki pral rive:

     1.      L ap regrèt li te envesti kòb li a ladan
     2.      L ap pran tout kliyan ki pa achte nan men l pou enmi
     3.      Li gen dwa pa gen kòb pou l reenvesti
     4.      L ap pran tout machann parèy li pou enmi
     5.      L ap mal akeyi kliyan nan plizyè ka : monnen, kredi, mank estòk
     6.      L ap fè defisi nan kòb lweyay
     7.      L ap pèdi tan
     8.      Bwason ap ekspire nan men l akoz pa vann
     9.      L ap oblije vann kredi e li ap gen lajan pou l reachte
     10.  L ap oblije fèmen finalman

M panse w ka reponn kesyon an koulye a ak konklizyon pa w. 

Èske Jozèf te gen lajan oswa entèlijans? 

Pa bliye, m ekri pou m fè w reflechi, patisipe nan sijè ki konsène w. M ta ap renmen jwenn repons ou nan kòmantè anba atik sa a epi abòne w ak email ou pou w ka jwenn notifikasyon sou nouvo atik. 

Jérome Dorsonne Emerson
Ann antreprann pou n devlope Ayiti!

vendredi 6 mars 2020

Kisa pou m fè si paran m pa dakò gason m renmen an?



Li rive souvan, jèn fi an konprann entèdiksyon paran li nan renmen vle di:

1. Li pa renmen l
2. Li pa konprann li
3. Li kont chwa l
4. L ap anmègde l
5. Li pa vle l prepare avni l

Gen lòt rezon ankò ou konnen pi byen pase m, men èske w janm pran yon ti tan pou w reflechi sou pwen sa yo chak fwa ou reyalize paran w anpeche w viv yon relasyon damou?

1. Li te renmen avan w
2. Li te pote w pandan 9 mwa
















3. Li te fè tout sa k posib pou w te ka fè chwa pa w jodi a
4. Li renmen w
5. Li pa vle pou w echwe
6. Ou p ap pase tout tan w ak li
7. Li te nan menm sitiyasyon avè w lè l te nan laj ou



M konnen l posib pou youn nan 13 pwen sa yo m site la pa 100%, se nòmal men m pa t vle pran tan pou note sa jis pou fè w patisipe nan refleksyon an.

Mwen pa gen entansyon ba w yon konsèy ki pral gide w san volonte w ak konsepsyon w. Toutfwa, si kesyon vrèman preokipe w, mwen konseye w fè yon ti reflechi pèsonèlman oswa ak zanmi w oswa sou yon fowòm sou 7 pwen m site nan rezon ki ka fè w wè entèdiksyon paran w yo sou yon lòt fòm.

Pou sa ki konsène gason yo, byenke ka sa a mwens pwodwi, se menm konsiderasyon an, sofke paramèt yo ka apwofondi parapò ak plis libète yo genyen pou renmen. Malerezman, se libète sa yo genyen an ki fè fi yo plis viktim. Paske, si paran yo te met menm siveyans la sou ti gason yo, tifi yo t ap plis pwoteje. Domaj, paran yo kontribye nan matchis la nan minimize enpòtans edikasyon seksyèl tigason yo. Se pa san rezon gen tout ka sa yo kote se jèn fi k ap sibi vyol, agresyon, fè pitit san papa responsab e se plis tigason ki nan prizon.


M t ap kontan resevwa avi pa w, kesyon w, sijesyon w sou sijè sa a nan profesame@gmail.com.

Abone w ak blog la pou w ka jwenn notifikasyon sou nouvo atik k ap soti yo. 

Jérome Dorsonne Emerson

E si w te yon sous enspirasyon?

ACHIV: 6 MAS 2018

Gen yon panse ki di: Pafwa, move bagay ki rive n yo mete n sou chenmen pou n fè pi bon bagay. Sa depan de atitid ou genyen devan echèk yo, fason w reyaji fas ak obstak yo. Si se pa t sa, pèsonn pa t ap reyisi nan lavi.

Tout bagay ka enspire w nan lavi. Wi, tout bagay ka yon sous enspirasyon. Chak moun ou te kwaze nan relasyon zanmitay, santimantal oswa pwofesyonèl ka vin yon sous enspirasyon pou ou. Sa depan de sa w vle tire a: avantaj oswa dezavantaj, byen oswa mal...

De tout fason, nou chak se yon egzanp pou lòt, yon leson pou lòt, yon rezon ki fè yon lòt vle avansa oswa fè bak, yon mak, yon referans, yon sijè refleksyon pou yon tan oswa pou lavi.

Trè souvan, se moun ki fè nou byen nou rekonpanse alòske gen anpil moun ki fè n mal nou ta dwe medaye. Wi, anpil bèl bagay rive w, ou jwi anpil privilèj, Bondye louvri anpil pòt pou ou akoz yon moun ki te rejte w, yon zanmi ki te twonpe w, yon paran ki te bliye w, yon patwon ki te revoke w, yon menaj ki te kite w, yon pastè ki te sanksyone w, yon moun ki te minimize w. Moun sa yo merite remèsiman w san ipokrizi.

Pafwa, menm ou menm konn di poukisa se ou. Poukisa se ou ki nan plas ou ye a, se ou ki nan eta sa, se ou ki marye ak moun sa, se ou ki nan pwoblèm sa, se ou Bondye chwazi pou akonpli misyon sa.
Anpil evenman k ap pase, bòn nouvèl w ap jwenn te ka pwodwi aza si Bondye ki te kreye linivè a pa t gen kontwòl tan ak sikonstans yo, si l pa t illimite nan tan ak nan lespas. Men pwiske li la, pinga nou kwè sa k ap pase yo se aksidan.

Se pa paske w gen pwoblèm ak Jan pou w swete pwoblèm li pa janm rezoud. Se pa paske w rayi Jak pou w pa vle pèsonn renmen l. Se pa paske w pa ka sipòte Lik pou w vle tout moun rejte l. Dayè, ou pa dwe janm bliye Bondye la pou delivre, renmen, sipòte ak padone.

Toujou met nan tèt ou chak sa w pa fè gen yon moun k ap fè l, kòmanse ak Bondye. Ou pa gen dènye mo a, ni mwen ni pèsonn pa gen dènye mo a. Pandan w ap mande pou malè rive yon lòt, w ap mande pou Bondye pwoteje w, kòmsi se ou ki gen dwa jwenn pwoteksyon epi lòt la pa gen dwa. Ameriken an t ap di: Come on!

Li posib pou w kòmanse konprann apati jodi a ou se yon sous enspirasyon, mwen menm ak tout lòt moun ou gen pou rankontre. Nan chak bagay k ap rive w nan vi sa, chache konnen kisa w ka tire byen oswa mal ladan. Si w toujou vivan aprè nenpòt sa k rive a, konnen w pa pèdi paske sak pi enpòtan an ou genyen l. Se lavi.

Nou pa ka kontwole konbyen mò ki ta renmen resisite. Podyab, yo pa konn anyen. Nou pa konnen konbyen malad lopital ak kay bòkò ki ta renmen bay tout sa yo posede pou yo gen lavi sa ki nan ou a. Ou pa imajine kantite moun rich ki tap rejwi si yo ta di yo pa gen lanmò pou yo.

M pa anvi fin di koze jodi a men m ap fè w konnen li pi fasil pou yon moun ki dakò pèdi tout bagay pou l reyisi ke yon moun ki gen tout bagay men ki pa satisfè.

Kite lavi a enspire ou!
Kite lavi a aprann ou!
Kite lavi a korije ou!
Ou pa la pou lontan !

Jérome Dorsonne Emerson

Planifye oswa lapriyè avan, kisa pou m fè?

Maten an, pandan mwen t ap pale ak yon zanmi sou yon sijè prive, li te vle fè m konprann nan tout sa l t ap di m yo, volonte Bondye vin avan li aji. Lè l gen yon pwojè, li lapriyè Bondye epi l ap tann. Si se volonte Bondye, l ap fèt, sinon li p ap fèt. E tou swit, kesyon sa a te vin nan lespri m pandan m t ap vire kite l nan biwo l: Èske m dwe planifye avan m lapriyè oswa lapriyè avan?

Mwen p ap reponn kesyon sa a pou m fè moun ki kwè nan lapriyè dekwè epi adopte sa m pral di a. Mwen vle reponn pou m montre lyen ki genyen ant lapriyè ak planifikasyon nan volonte Bondye. Annou di tèt nou gen twa mo ki ka ede nou jwenn yon repons edifyan: LAPRIYÈ, PLANIFIKASYON AK VOLONTE. Kisa twa mo sa yo vle di?

Lapriyè se PALE AK BONDYE.
Planifikasyon se OGANIZE DAPRÈ YON PLAN
Volonte se SA YON MOUN (BONDYE) VLE OSWA DEZIRE

Annou sipoze nou prevwa yon aktivite pou evanjelize nan 8 jou k ap vini. Nou planifye daprè 6 kesyon fondamantal pou planifye yon evenman (https://lestextesdejde.blogspot.com/2020/02/planifikasyon-6-kesyon-pou-w-planfiye-e.html). Èske se yon erè si n pa t lapriyè avan nou te fè sa? Èske sa n ap fè a pa nan volonte Bondye deja? Si wi, èske n toujou bezwen lapriyè menm lè nou konnen sa n ap fè a bon?

Nou imajine dezyèm ka sa a kote n ap lapriyè pou n konnen si Bondye vle n reyalize yon tounen evanjelizasyon nan uit jou. Uit jou pase, nou pa jwenn pyès repons. Èske se pa paske Bondye vle ki fè l pa reponn? Èske l reponn epi n pa konprann? Èske n te oblije lapriyè pou n konnen si l dakò?

Dènye kesyon sa a ka ede n reponn kesyon prensipal la koulye a: Planifye oswa lapriyè, kisa pou m fè avan? Daprè mwen, lapriyè dwe fèt avan, pandan e aprè, sa depan de rezon m lapriyè a. 

Mwen lapriyè avan pou Bondye akonpanye m nan evanjelizasyon an paske se volonte l deja, menmsi gen danje ladan. Dayè, misyon Jezi te bay disip yo pa t janm san danje. Kidonk, si se pou evite danje m lapriyè, li pa bon. Okontrè, m lapriyè pou Bondye akonpanye m nan nenpòt sikonstans k ap rive nan evanjelizasyon ki ta aksidante oswa mouri.

Mwen lapriyè pandan evanjelizasyon an pou Sentespri touche kè moun m ap evanjelize a. Se pa mwen ni pawòl mwen k ap konvèti pechè a. Se pouvwa Sentespri a. Kidonk, pandan tout predikasyon an, mwen dwe lapriyè. 

Mwen lapriyè aprè pou m di Bondye mèsi ke gen konvèsyon ou pa. 
1) Mwen obeyi, 
2) Mwen preche, 
3) Mwen simen pawòl la (Bondye k ap fè l leve)
4) Mwen avèti moun sa ki pral pase aprè lanmò, 

Pou fini, nan yon kontèks ki pi elaji, mwen panse lapriyè avan oswa aprè planifikasyon pa pwoblèm pwiske Bondye gen kapasite pou l aji nan pawòl nou ak aksyon nou. Li posib pou sa n ap planifye a se travay Bondye. Answit, depi nou se pitit Bondye, li dirije panse nou. Ki fè, planifikasyon nou yo se rezilta prezans Sentespri li nan lavi nou. Ke nou lapriyè avan oswa planifye avan, nou pa dwe janm ezite aji lè nou santi sa nesesè, sitou lè Bib la, Pawòl Bondye a, deja pale sou nou prevwa fè a. 

Jérome Dorsonne Emerson
 
 

jeudi 5 mars 2020

Konprann moun ou vle ki pou pote chanjman yo



1. Prensip ou konnen ki bon an, aplike l. 

2. Verite ou konnen an, kwè l. 

3. Wout ou konnen ki bon an, fè l. 

4. Ti sa w genyen an, itilize l. 

5. Lajan w genyen an, envesti l. 

6. Fanmi w genyen an, pwoteje l. 

7. Moun ou konnen w kenbe sou kè w la, padone l. 

8. Moun ou dwe a, peye l. 

9. Relijyon ki bon pou ou a, pratike l. 

10. Rèv ou genyen an, goumen pou reyalize l. 

11. Sa ki pa pou ou a, remèt li. 

12. Moun ou renmen an, marye avè l. 

Si w pa ka kòmanse mete douz pwen sa yo an pratik nan lavi w, pa jije pèsonn ni pa bay moun responsab pwoblèm ou. 

Si w wè yo difisil, konnen lòt moun yo pa wobo ni zanj, se menm avèk ou. 

Annou chak fè sa ki dwat la, sa ki bon an epi n ap wè kòman viv ansanm bèl. 

JDE 

19 desanm 2019

LEADERSHIP: Le leader, entre amour et devoir

Il y a plusieurs mots pour définir le leader. Parmi eux, nous avons ceux-ci:

- Chef d'un parti, d'un mouvement politique
- Celui qui est en tête d'une compétition sportive
- Celui qui occupe la place principale
- Un meneur

Personnellement, j'apprécie celui-ci: le leader est un porteur d'ambition collective. La première chose qui déterminerait son leadership est son pouvoir d'influencer ceux qui le suivent et même ceux qu'ils ne connaissent pas. Malheureusement, certains leaders confondent souvent le pouvoir d'influencer et celui de manipuler. Là encore, certaines personnes n'arrivent pas à comprendre ce qu'est une manipulation, d'où la possibilité que des leaders se trouvent souvent dans des situations difficiles où ils sont obligés de faire ce qu'ils aiment ou ce qu'ils jugent bon ou nécessaire. Une étude approfondie de la question montrerait que le problème est dans les deux camps: le leader et la collectivité.

Vouloir devenir un leader ou exercer son leadership est une bonne chose. Cela peut partir d'une bonne intention pour aider sa communauté, mais le leader dévoué doit éviter de faire ce qu'il aime à la place de ce qu'il doit faire. En réalité, l'homme veut toujours que les choses soient comme bon lui semble. C'est notre triste histoire depuis le jardin d’Éden contrairement à celle de Jésus qui a toujours voulu faire la volonté de son Père. À cet exemple, le vrai leader devrait être un coordonnateur, un organisateur. Pour cela, il doit apprendre à prioriser ses devoirs. L'amour pour son travail devrait motiver ses devoirs et non ses intentions. En d'autres termes, il sera l'homme ou la femme qui fait exactement ce qui convient à son rôle et non à son gout ou à sa façon de faire.

Ce que vous aimez faire est ce que vous pensez qui soit bon alors que ce que vous devez faire est ce pour quoi on vous a mandaté. Il est donc plus facile de devenir manipulateur quand on fait ce qu'on aime que le devenir en faisant ce qui est conforme à la vision qui conduit l'institution ou l'entreprise. La façon d'accomplir vos taches doit être motivée par le résultat qu'on attend de vous et non du résultat que vous voulez avoir.

Si vous prenez le temps de réfléchir à ces deux mots, savoir, amour et devoir dans le leadership, vous serez un leader intègre et efficace.

Jérôme Dorsonne Emerson

On n’est jamais trop jeune pour servir Dieu

  1 Samuel 2.22-26 22  Or Héli était fort vieux, et il apprit tout ce que faisaient ses fils à tout Israël, et qu’ils couchaient avec les ...